ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

 Μελέτη περίπτωσης: περιοχή του Δήμου Νάξου.

 Μιχάλη Φραγκίσκου, Διδάκτορα Μηχανικού ΕΜΠ

Υποψήφιου Περιφερειακού Συμβούλου με την Συμμαχία Νοτίου Αιγαίου

Facebook.com/FragkiskosMichalis

Η οικονομική ανάπτυξη της Χώρας μας συνδέεται με την περιφερειακή ανάπτυξη. Οι Περιφέρειες με τις διευρυμένες θεσμικές αρμοδιότητες, αποτελούν μοχλό αειφόρου ανάπτυξης της περιοχής τους. Οι επερχόμενες εκλογές είναι σημαντικό διακύβευμα για την αναπτυξιακή πορεία των νησιών μας.

Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ οι Περιφέρειες σχεδιάζουν το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) και υλοποιούν μέρος των Τομεακών Προγραμμάτων (ΤΕΠ). Το Τεχνικό Πρόγραμμα της Περιφέρειας είναι ένα επιπλέον σύνολο έργων χρηματοδοτούμενο από εθνικούς πόρους (ΠΔΕ), που ψηφίζεται και ανανεώνεται  κάθε χρόνο.

Το ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου 2014-2020 με προϋπολογισμό 172,8 εκ. ευρώ, ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και στις εθνικές στρατηγικές προτεραιότητες. Το Τεχνικό Πρόγραμμα του 2019 της ΠΕ Κυκλάδων έχει προϋπολογισμό 107 εκ. και αποτελείται κυρίως από παλαιά έργα που δεν έχουν ολοκληρωθεί, με βασικό δικαιούχο την Περιφέρεια.

Η αποτίμηση του συνολικού έργου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου την πενταετία της διακυβέρνησης του Κ. Χατζημάρκου μπορεί να γίνει μέσα από την παρακολούθηση της υλοποίησης του ΕΣΠΑ και του Τεχνικού Προγράμματος. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση το ποσοστό του εκτελεσμένου μέρους των έργων (πληρωμές) σε σχέση με τον αντίστοιχο εγκεκριμένο-συμβασιοποιημένο προϋπολογισμό. Ο βαθμός ολοκλήρωσης των έργων αποτελεί τον πιο αντικειμενικό τρόπο αξιολόγησης της απόδοσης της Περιφερειακής Αρχής ως προς την ικανότητα της να προγραμματίζει, να εντάσσει και να ολοκληρώνει τα αναπτυξιακά έργα.

Παρά την απουσία κάθε δημόσιου απολογισμού, τα απαιτούμενα οικονομικά στοιχεία εντοπίστηκαν στη διαύγεια και στις εισηγήσεις της Οικ.Επ.. Χρησιμοποιήθηκε σαν βάση η αξία του εκτελεσμένου έργου στο τέλος του 2018. Ως μελέτη περίπτωσης εξετάστηκε το ΕΣΠΑ και το Τ.Π. στη περιοχή του Δήμου Νάξου (των 5 νησιών).

Το ΕΣΠΑ περιλαμβάνει 23 έργα, εγκεκριμένου προϋπολογισμού 14.021.431,72. Από αυτά τα δέκα βρίσκονται στο μηδέν δηλαδή δεν ξεκίνησαν ποτέ. Πρόκειται για σημαντικά έργα όπως το λιμάνι της Σχοινούσας, η μελέτη λειψυδρίας, το ταχυδιυλιστήριο, η αφαλάτωση Κουφονησίου, οι σχολικές αίθουσες Δονούσας κτλ. Στα υπόλοιπα 13, ο βαθμός ολοκλήρωσης πέντε έργων είναι κάτω από 50% και άλλων πέντε πάνω από 50%. Μόνο τρία έργα έχουν ολοκληρωθεί: ο δρόμος Εγγαρών, το Πολυδύναμο Κουφονησίων και η μελέτη λιμανιού Σχοινούσας. Ο συνολικός βαθμός ολοκλήρωσης των έργων του ΕΣΠΑ στη περιοχή του Δήμου Νάξου είναι 33%. Δηλαδή με άριστα το 10 η Περιφερειακή Αρχή βαθμολογείται με 3,30.

Το  Τεχνικό Πρόγραμμα του 2019 στη περιοχή του Δήμου Νάξου περιλαμβάνει 30 έργα εγκεκριμένου προϋπολογισμού 8.162.977,48. Από τα 30 έργα δεν έχει ολοκληρωθεί κανένα. Τα 20 βρίσκονται στο απόλυτο μηδέν, τα 5 έχουν βαθμό ολοκλήρωσης κάτω από 70% και τα 5 πάνω από 70%. Στο μηδέν βρίσκονται σημαντικά έργα όπως αθλητικά, μελέτες κεντρικού οδικού δικτύου, αντιμετώπισης λειψυδρίας, υδατοδρόμιο Δονούσας κτλ. Ο συνολικός βαθμός ολοκλήρωσης των έργων του Τ.Π. είναι 34% ή 44% με βάση τις συμβάσεις. Δηλαδή με άριστα το 10 η Περιφερειακή Αρχή βαθμολογείται με 3,40. Συνολικά για το ΕΣΠΑ και το Τ.Π μαζί ο βαθμός απόδοσης υπολογίζεται σε 3,37.

Οι πίνακες του ΕΣΠΑ και του Τ.Π. βρίσκονται στο  https://propeana.blogspot.com/

Μερικές παρατηρήσεις στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των έργων:

Το μεγαλύτερο μέρος των υλοποιούμενων έργων ανήκουν σε φορείς της κεντρικής και γενικής Κυβέρνησης (Υπουργεία, Αρχαιολογία, 2η ΔΥΠΕ, Νοσοκομεία, Δήμοι, κτλ), με τη Περιφέρεια να κατέχει μόνο ένα μικρό ποσοστό (14%). Παρόλα αυτά ο κ. Χατζημάρκος για μια υπογραφή ένταξης, τα οικειοποιείται και τα διαφημίζει ως δικά του.

Κάθε χρόνο το υλοποιούμενο μέρος του Τ.Π. αφορά κυρίως έργα συντήρησης του κεντρικού οδικού δικτύου από φθορές και αποκατάσταση ζημιών από θεομηνίες. Κανένα νέο έργο οδοποιίας, έστω μια διαπλάτυνση ή ένα γεφυράκι.

Με βάση τους άξονες προτεραιότητας του ΠΕΠ, μπορούσε να είχαν λυθεί βασικά ζητήματα νησιωτικότητας, με το κατάλληλο σχεδιασμό μιας συνεκτικής πολιτικής και την εκπόνηση μελετών. Όμως κατασπαταλούνται οι πόροι σε πολλά μικρά έργα-δράσεις που βαπτίζονται αναλόγως για να ενταχθούν σε κάποιο άξονα. Στη πραγματικότητα στην Π.Ν.Αι. υπάρχει ένας αόρατος άξονας που έχει προτεραιότητα την συναλλαγή και αλληλοεξυπηρέτηση με δημάρχους, εργολάβους, βουλευτές και κομματάρχες της ΝΔ, την επικοινωνία και την προβολή.

Τέλος δεν έχει γίνει ποτέ μια αποτίμηση των θεματικών στόχων του ΠΕΠ κατά πόσο απόδωσαν τα αναμενόμενα. Χωρίς την αποτίμηση προχωρούν στο σχεδιασμό του νέου ΠΕΠ 2020-2025.

 Η αξιολόγηση της Περιφερειακής Αρχής με συνολικό βαθμό (3,37) αρκετά κάτω από τη βάση, αποκαλύπτει αυτό που βιώνουν οι πολίτες των νησιών, δηλαδή την απουσία της Περιφέρειας από κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια, την ανεπάρκεια των διοικούντων να προγραμματίσουν και να εκτελέσουν έργο. Από κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης η Περιφέρεια έχει μετατραπεί σε ένα φτηνό επικοινωνιακό δίκτυο. Οι πολίτες των νησιών όμως γνωρίζουν ότι η  Περιφέρεια, έχει ανάγκη από άλλους ανθρώπους που πιστεύουν στο θεσμό, με ανιδιοτέλεια, εμπειρία, επιστημονική γνώση και ικανότητες. Ανθρώπους που θα απεγκλωβίσουν τη Νάξο από τη στασιμότητα, παράλληλα και μέσα από τη νέα Πορεία της Περιφέρειας με την ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΣΠΑ  ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΕΡΓΟ	ΕΓΚΕΚΡΙΜΕ-ΝΟΣ ΠΡΟΫΠΟ-ΛΟΓΙΣΜΟΣ	ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΜΕΧΡΙ 31.12.2018	ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ 2018
Επειγ.έργα/μελετ.αντιπλημμυρικής προστασίας για αποκαταστ.ζημιών από τη θεομηνία της 28-11-01 στο Δ.Δρυμαλίας Ν.Νάξου	968.452,00	110.517,10	11,41%
Αποκατάσταση ζημ. από τη θεομηνία της 28-11-2001 για έργα δημοτ. οδοπ. και για υποδομές ύδρευσης και αποχ. στο Δ.Δρυμαλίας Ν.Νάξου	1.173.881,00	764.777,75	65,15%
Αποκατάσταση ζημιών - συντήρηση οδικού επαρχιακού δικτύου Ν.Νάξου	674.982,00	594.069,62	88,01%
Βελτίωση – Σήμανση οδού Χώρας – Εγγαρών ν. Νάξου	1.300.000,00	1.300.000,00	100,00%
Προσθήκη Αίθουσας Νηπιαγωγείου στο Δημοτικό Σχολείο Δονούσας & Βελτίωση Περιβαλ. Χώρων Σχολείου	190.000,00	0,00	0,00%
Μελέτη αντιμετώπισης λειψυδρίας Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων με κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού σύνδεσης	260.000,00	0,00	0,00%
Μελέτη Δικτύων αποχέτευσης παραλιακών οικισμών και εξωτερικά δίκτυα αποχέτευσης Δ.Δ.Δήμου Νάξου (τε 2002ΜΠ06730015)	142.345,30	59.263,64	41,63%
Πολυδύναμο περιφερειακό Ιατρείο Κουφονησίου (τε 2013ΕΠ06780027)	5.424,17	5.424,17	100,00%
Κάλυψη εθνικής συμμετοχής του έργου Consume-Less, -του διακρατικού προγράμματος MED- με τελικό δικαιούχο τον Δήμο Νάξου & Μικρών Κυκλάδων	36.900,00	0,00	0,00%
Ολοκλήρωση νέου λιμανιού Σχοινούσας	2.760.000,00	0,00	0,00%
Προσθήκη τμήματος 2ου δημοτικού σχολειού χώρας Νάξου	997.039,47	903.132,98	90,58%
Νησίδα μουσείων κάστρου χώρας Νάξου	2.300.000,00	231.243,43	10,05%
Προσθήκη δυο αιθουσών στο δημοτικό σχολειό Γλιναδου ν. Νάξου	422.000,00	0,00	0,00%
Προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού στο ταχυδιυλιστηριο Εγγαρών δήμου Νάξου & μικρών Κυκλάδων	639.840,00	0,00	0,00%
Επέκταση μονάδας αφαλάτωσης Κουφονησιών	682.000,00	0,00	0,00%
Βρεφονηπιακός σταθμός Φιλωτίου Νάξου	0,00	0,00	0,00%
Μελέτη βελτίωσης αλιευτ. καταφυγίου κουφονησίου (τε 2002να02830011)	52.000,00	0,00	0,00%
Νέο λιμάνι Σχοινούσας (τε 2003να02830008)	55.036,66	55.036,66	100,00%
Κέντρο κοινότητας δήμου Νάξου και μικρών Κυκλάδων	164.160,00	79.236,91	48,27%
Αφαλάτωση Ηρακλειας	555.100,00	322.397,24	58,08%
Κηφη δημου Νάξου και μικρών Κυκλάδων	275.911,12	204.641,06	74,17%
Κοινωνικό φαρμακείο δημου Νάξου και μικρών Κυκλάδων	126.360,00	40.303,08	31,90%
ΒΙΟΜΑ-ελλ-κυ-με δικαιούχο το δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων	240.000,00	0,00	0,00%
ΣΥΝΟΛΟ	14.021.431,72	4.670.043,64	33,31%

--

ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Τίτλος Έργου	Δικαιούχος	Νομικές Δεσμεύσεις-ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ	Συνολικές Πληρωμές έως 31/12/2018	ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ 2018
Μελέτη, κατασκευή και άδεια Ίδρυσης και Λειτουργίας Υδατοδρομίου στη Νάξο	Π.Ν.Α	186.000,00	6.150,00	3,31%
ΠΣ ΥΠ.ΠΟ&ΑΘ, ΠΝΑ & Κοινωφελούς Ιδρύματος Καθολικών Νάξου "Ο Τίμιος Σταυρός" για την εκπόνηση μελετών Αποκατάστασης Ιστορικού Διατηρητέου Μεγάρου Ιησουιτών στη θέση Καλαμίτσια Νάξου		0,00	0,00	0,00%
Αποκατάσταση ζημιών - συντήρηση οδικού επαρχιακού δικτύου Ν.Νάξου	Π.Ν.Α	674.982,00	594.069,62	88,01%
Επειγ.έργα/μελετ.αντιπλημμυρικής προστασίας για αποκαταστ.ζημιών από τη θεομηνία της 28-11-01 στο Δ.Δρυμαλίας Ν.Νάξου	Π.Ν.Α	146.064,71	110.517,10	75,66%
Βελτίωση – Σήμανση οδού Χώρας – Εγγαρών ν. Νάξου	Π.Ν.Α	887.835,53	659.930,90	74,33%
Βελτίωση Αποκατάσταση φθορών Ασφαλτοτάπητα στο ΕΟΔ της Νάξου  (χρήση 2017).	Π.Ν.Α	54.478,08	43.343,21	79,56%
Συντήρηση ΕΟΔ Νάξου (Χρήση 2018)	Π.Ν.Α	0,00	0,00	0,00%
Καθαρισμός τάφρων επαρχιακού οδικού Δικτύου ν. Νάξου (2017)	Π.Ν.Α	38.111,60	29.886,61	78,42%
Καθαρισμός τάφρων ΕΟΔ ν. Νάξου (2018)	Π.Ν.Α	0,00	0,00	0,00%
Αντιπλημμυρική προστασία ΠΕ Νάξου	Π.Ν.Α	0,00	0,00	0,00%
Βελτίωση - Συντήρηση οδικού δικτύου Νάξου (χρήση 2017)	Π.Ν.Α	370.778,17	0,00	0,00%
ΠΣ μεταξύ της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων για το έργο «Συντηρήσεις – Επισκευές σχολικών κτιρίων»	Π.Ν.Α	427.000,00	97.096,48	22,74%
ΠΣ ΠΝΑ & Δ. Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για τον Ηλεκτροφωτισμό Οδών στη Νάξο	Π.Ν.Α	0,00	0,00	0,00%
Μελέτη Στατικής Επάρκειας Γεφυρών Άγιου Σώστη, Βουρβουριάς, Χαλκείου και Στατική μελέτη Επέκτασης γέφυρας Βουρβουριάς ν. Νάξου		0,00	0,00	0,00%
Μελέτη Βελτίωσης οδού Χώρας - Λουκάκι - Γαλανάδου ν. Νάξου		0,00	0,00	0,00%
Μελέτη Στατικής Επάρκειας & Στατική Μελέτη Επέκτασης Γέφυρας Εγγαρών ν. Νάξου		0,00	0,00	0,00%
Π.Σ. ΠΝΑ, Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων και Δ.Λ.Τ. Νάξου σχετικά µε την Σύνταξη φακέλου, για την ανάθεση εκπόνησης µελέτης : «Πλαίσιο έργων Λιµένα Νάξου» (Master Plan).	Δ.Λ.Τ ΝΑΞΟΥ	0,00	0,00	0,00%
ΠΣ ΥΠΠΟΑ ΠΝΑ & Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για την Υλοποίηση του Έργου "Μελέτη Προστασίας, Διαμόρφωσης και Ανάδειξης της Αρχαίας Πόλης της Νάξου''.		0,00	0,00	0,00%
Αποκατάσταση ζημ.από τη θεομηνία της 28-11-2001 για έργα δημοτ. οδοπ. και για υποδομές ύδρευσης και αποχ.στο Δ.Δρυμαλίας Ν.Νάξου	Δ.  ΝΑΞΟΥ	1.173.881,00	764.777,75	65,15%
Μελέτη Δικτύων αποχέτευσης παραλιακών οικισμών και εξωτερικά δίκτυα αποχέτευσης Δ.Δ.Δήμου Νάξου (τε 2002ΜΠ06730015)	Δ. ΝΑΞΟΥ	137.304,49	59.263,64	43,16%
Μελέτη αντιμετώπισης λειψυδρίας Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων με κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού σύνδεσης	Δ. ΝΑΞΟΥ	0,00	0,00	0,00%
Μελέτη Βελτίωσης Αλιευτικού Καταφυγίου Κουφονησίου (τε 2002ΝΑ02830011)	Π.Ν.Α	0,00	0,00	0,00%
Αποκατάσταση Βλαβών λόγω Βροχοπτώσεων οδικού δικτύου Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων (ΔΕ Δονούσας, Ηρακλειάς. Κουφονησίου, Σχοινούσας) Ν. Κυκλάδων	Π.Ν.Α	792.171,33	433.391,01	54,71%
Μελέτη, κατασκευή και Άδεια Ίδρυσης και Λειτουργίας Υδατοδρομίου στην Δονούσα	Π.Ν.Α	186.000,00	0,00	0,00%
Προσθήκη Αίθουσας Νηπιαγωγείου στο Δημοτικό Σχολείο Δονούσας & Βελτίωση Περιβαλ. Χώρων Σχολείου	Π.Ν.Α	190.000,00	0,00	0,00%
Π.Σ ΠΝΑ και ΥΠ.ΠΟ.ΑΘ. για προστασία, διαμόρφωση και ανάδειξη ανασκαφής στο χώρο των χερσαίων εγκαταστάσεων του νέου λιμανιού Σχοινούσας στο πλαίσιο του έργου "Κατασκευή λιμανιού Σχοινούσας στον Όρμο Λιβάδι και οδού προσπέλασης από τη Χώρα προς το Λιμάνι"	ΥΠ.ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ	38.752,00	0,00	0,00%
ΠΣ ΠΝΑ & Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για την εκπόνηση συμπληρωματικών αποτυπώσεων - τοπογραφήσεων δρόμου Απεράθου - Μουτσούνας Νάξου	Π.Ν.Α	23.637,00	0,00	0,00%
ΠΣ ΠΝΑ, Δ. Σύρου Ερμούπολης Δ. Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, Γενικό Νοσοκ. Σύρου & Γεν. Νοσοκ. - Κέντρο Υγείας Νάξου για την Χρηματοδότηση Εκπόνησης μελετών Εγκ/σεων υγείας	Π.Ν.Α	6.000,00	0,00	0,00%
ΔΣ ΠΝΑ & Δ. Αμοργού, Κύθνου, Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, Σύρου-Ερμούπολης και Τήνου με τίτλο: Προμήθεια και εγκατάσταση αθλητικών ειδών γηπέδων ποδοσφαίρου των Δήμων Αμοργού, Κύθνου, Νάξου & Μ. Κυκλάδων, Σύρου-Ερμούπολης και Τήνου	Π.Ν.Α	486.724,80	0,00	0,00%
ΠΣ ΠΝΑ & Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων  για την υλοποίηση του έργου ''Συντηρήσεις Επισκευές Αθλητικών Εγκαταστάσεων  ν. Νάξου''.	Π.Ν.Α	540.000,00	0,00	0,00%
ΣΥΝΟΛΟ		6.359.720,71	2.798.426,32	44,00%